Agroenergetyka.pl

Energetyka, OZE w sieci: GoldenLine - Energetyka
Blog energetyczno - paliwowy
 
 
strona główna  Zarejestruj się  Ogłoszenia  Forum  Kontakt z Redakcją 


Artykuły
ROŚLINY I ZIARNO
 

Uprawa wierzby wiciowej

Data: 2008-01-05
Uprawa wierzby wiciowej Salix Viminalis

Wprowadzenie
Wierzba występuje w naturalnym środowisku w wielu formach i odmianach. Na świecie występuje około 300, zaś w Polsce ok. 30 dzikich gatunków wierzby oraz wiele mieszańców i odmian . Istnieje wiele odmian wierzby Salix, spośród których do najbardziej znanych zalicza się Salix Americana (stosowana do plecionkarstwa) oraz Salix Viminalis (wykorzystywana do celów energetycznych). Jednocześnie prowadzone są badania naukowe i testy nad nowymi odmianami wierzby.Idea wykorzystania wierzby znana była już od wieków. Lekkie drzewo wierzby wykorzystywali Grecy i Rzymianie do wyrobu łódek, pudeł, sit, bron drewnianych, tratw i mebli. W Polsce w ostatnich latach powstaje wiele małych doświadczalnych plantacji wierzby energetycznej, o powierzchni łącznej kilkuset hektarów. W Szwecji uprawy wierzby tylko na cele energetyczne osiągnęły wielkość 17.000 ha w roku 1998 [Danfors B. i inni, 1998].
Wierzba energetyczna powstała kilkanaście lat temu poprzez krzyżowanie i selekcję kilku odmian wierzby. W wyniku tych prac powstała roślina cechująca się bardzo dużym przyrostem masy, wysoką wartoścą opałową oraz niewielkimi wymaganiami glebowymi.
Wierzba Salix Viminalis nie jest zdolna do samodzielnego rozmnażania – jedynym sposobem jest klonowanie poprzez wykorzystanie tzw. sztobrów, czyli fragmentów dorosłej (ok. rocznej) rośliny i ich nasadzenia. Do różnych celów stosuje się różne formy sadzonek (starsze, młodsze, ukorzenione, nieukorzenione itp.) Uniemożliwienie roślinie samodzielnego rozmnażania pozwala zachować czystość odmiany i jej niezmiennie wysokie parametry użytkowe.
Ciekawostką jest fakt, iż istnieją także wyselekcjonowane odmiany o różnej kolorystyce liści. Dobór taki ma znaczenie np. przy budowie ekranów dźwiękochłonnych tak aby nie męczyły one wzroku kierowców oraz dobrze komponowały się z otoczeniem.

Zasady uprawy
Charakterystyczną cechą proponowanej odmiany jest niezwykle silny wzrost w okresie wegetacyjnym, sięgający przy bardzo dobrych warunkach siedliskowych 3m. w jednym sezonie. Ważną cechą tej odmiany jest jej wegetatywne (nienasienne) rozmnażanie, tym samym roślina musi być rozsadzana i nie ma możliwości niekontrolowanej ekspansji na siedliska sąsiednie.

Wierzbę rozsadza się z krótkich 20-22cm sadzonek sztobrowych (odcinki pędów jednorocznych) z krzewów uprawianych na plantacjach matecznych lub w formie 1 i 2-letnich krzewów ukorzenionych. Wierzba charakteryzuje się dużą walencją ekologiczną tj. Stosunkowo łatwo przystosowuje się do różnych warunków siedliskowych. Najlepsze jednak warunki uprawy wierzby to lekko kwaśny odczyn gleby (pH=5,5 - 6,5) oraz stosunkowo duża wilgotność siedliska (ustabilizowany i dość wysoki poziom wód gruntowych). Szczególnie ważna jest dostateczna ilość wilgoci w pierwszym okresie wzrostu i ukorzeniania się wierzby. Przesuszenie sadzonek sztobrowych powoduje ich słaby wzrost i obumieranie. W przypadku skrajnie niekorzystnych warunków siedliskowych - pH gleby rzędu 3,5 lub 10 oraz piaszczystego, przepuszczalnego i suchego podłoża z nieustabilizowanym lub niskim poziomem wód gruntowych, przyrosty biomasy są znacznie mniejsze, a wzrost rośliny nie przekracza w jednym okresie wegetacyjnym 2m.

Istotne w uprawie wierzby jest przygotowanie gruntu do nasadzeń. Wymaga ono dokładnego odchwaszczania gleby oraz jej spulchnienia (przekopania lub przeorania lub przebronowania). W zależności od potrzeb i warunków lokalnych, przed nasadzeniem wierzby, można stosować chemiczne środki zwalczania chwastów (np.Randop). Sadzenie wierzby odbywa się w okresie wiosennym (od końca marca do końca maja), po zaniknięciu pokrywy śnieżnej i wystąpieniu dodatnich temperatur powietrza, zaś przed nadejściem ciepłego i suchego przełomu maj / czerwiec. Sadzenie w okresie jesiennym, zwłaszcza sadzonek sztobrowych , nie jest wskazane ze względu na możliwość przemarznięcia sadzonek przed ich ukorzenieniem się. Przed wsadzaniem sztobrów w przygotowaną uprzednio glebę należy je całe namoczyć w wodzie na czas 24-48 godzin. Nasiąknięcie wodą zabezpieczy je przed przeschnięciem w pierwszych dniach po posadzeniu. Sadzenie polega na wciśnięciu sztobra w ziemię, na głębokość ok. 18cm tak aby 1/5 sadzonki wraz z tzw. “oczkiem" liściennym pozostała nad powierzchnią gruntu. W zależności od przeznaczenia sztobry sadzi się w odległości 30-70cm, zaś krzewy ukorzenione 1-1,3m. Sposób nasadzeń - szpalerowy, obszarowy itp., zależy od ich przeznaczenia. W przypadku wystąpienia pory suchej (w ciągu pierwszych kilku tygodni po posadzeniu), o ile jest to możliwe ze względów technicznych, można sztobry podlewać i odchwaszczać co znacznie przyspieszy proces ich ukorzeniania. Pierwsze dwa miesiące wzrostu wierzby to okres szczególnie silnej konkurencji ze strony chwastów. Stąd wskazane jest ich chemiczne lub ręczne usuwanie. W późniejszym okresie sezonu wegetacyjnego oraz w następnych latach wegetacji, w zależności od potrzeb siedliskowych, przeznaczenie wierzby (np. na plantacjach matecznych) i możliwości organizacyjno - technicznych, można stosować nawozy NPK dla uzyskania lepszego wzrostu krzewów.

Prawidłowo posadzona i pielęgnowana wierzba może uzyskać w ciągu jednego sezonu wegetacyjnego wysokość 3m. lub niższą lecz przy silniejszym rozgałęzieniu. W warunkach uprawy na madach żuławskich uzyskano nawet roczny przyrost ok.4m. W przypadku potrzeby uzyskania niższych lecz gęstych krzewów, podrastające na wysokość 1m. pędy należy przycinać.
Ponieważ najsilniejszy wzrost krzewy uzyskują w ciągu pierwszych trzech lat wegetacji, w przypadku niektórych zastosowań (np. jako strefy - pasy oczyszczające i ochronne) korzystne jest ich przycinanie w celu odmłodzenia. Na plantacjach matecznych, dla pozyskania pędów jednorocznych, konieczne jest coroczne ścinanie pędów krzewów wierzbowych.

W przypadku stosowania wierzby dla celów redukcji zanieczyszczeń, selektywną wycinkę można stosować, co 2-3 lata. Polega ona na ścinaniu tylko połowy lub 1/3 krzewów tworzących strefę ochronną. Mogą, więc być wycinane pojedyncze krzewy, w systemie “oczek sieci" lub część powierzchni stanowiącej strefę buforową.

Na plantacjach energetycznych wycinkę stosuje się co trzy lata. W przypadku konieczności uzyskania długich pędów (np. na faszynę) ich wycinka może być prowadzona w dłuższych odstępach czasu.

Źródło:
"Biopaliwa" pod redakcją Piotra Gradziuka, płyta CD
 
strona główna | polityka prywatności | nota prawna | partnerzy | kontakt | mapa serwisu | REKLAMA
Projekty HVAC | turbiny wiatrowe | Forum OZE
Copyright © Agroenergetyka.pl | design: Projekty internetowe