Agroenergetyka.pl

Energetyka, OZE w sieci: GoldenLine - Energetyka
Blog energetyczno - paliwowy
 
 
strona główna  Zarejestruj się  Ogłoszenia  Forum  Kontakt z Redakcją 


Artykuły
ROŚLINY I ZIARNO
 

Gatunki

Data: 2007-05-04
Rodzaj Miscanthus obejmuje ponad 20 zróżnicowanych morfologicznie gatunków wywodzących się z południowo-wschodniej Azji.

Miskant olbrzymi (Miscanthus x giganteus) - został wyhodowany w Danii w wyniku skrzyżowania miskanta chińskiego (diploidalnego gatunku) z miskantem cukrowym (tetraploidalnego).
Stanowi okazałą trawę kępową o bardzo głębokim, silnym systemie korzeniowym (sięgającym do 2,5 m w głąb ziemi) oraz części nadziemnej osiągającej wysokość 200-350 cm.



Fot.1,2,3 Miskant olbrzymi - (Miscanthus x giganteus)/


Miskant olbrzymi jest uprawiany dla grubych, sztywnych, wypełnionych gąbczastym rdzeniem źdźbeł. Charakteryzuje się szybkim wzrostem (szczególnie w upalne lata), wysokim plonem biomasy z jednostki powierzchni. W warunkach polskich krytycznym momentem w jego uprawie jest wrażliwość sadzonek (szczególnie rozmnażanych z kultur invitro) na niskie temperatury w trakcie zimowania po pierwszym roku wegetacji. Wykazuje on wówczas dużą wrażliwość na ujemne temperatury zarówno zimowe jak i wiosenne. Przed nadejściem zimy młode plantacje wymagają zabezpieczenia (np. ściółkowanie). Gatunek (mieszaniec międzygatunkowy) Miscanthus x giganteus(gatunek tripolidalny) jest sterylny, czyli nie wytwarza nasion na drodze rozmnażania generatywnego, a jedynie może być rozmnażany wegetatywnie za pomocą podziału podziemnych kłączy lub poprzez sadzonki otrzymane z kultur "in vitro". Cecha ta jest bardzo ważna nie tylko z rolniczego punktu widzenia, ale również w kontekście ochrony środowiska. Zagadnienie to można rozpatrywać dwojako, z jednej strony jako wadę, gdyż brak możliwości rozmnażania generatywnego uniemożliwia uzyskanie materiału siewnego, który mógłby szybko stać się podstawą zakładania plantacji miskanta olbrzymiego na cele energetyczne. Z drugiej jednak strony, ze wzglądu na sposób wykorzystania tego gatunku, brak nasion (ziarniaków) może być postrzegany również jako cecha pożądana, która zabezpiecza przed możliwością niekontrolowanego rozprzestrzeniania się tego gatunku, czy też przypadkowego krzyżowania z roślinami pokrewnymi i dawania potomstwa mieszańcowego potencjalnie szkodliwego dla ekosystemów i gospodarki człowieka. Cecha rozmnażania wegetatywnego ma również istotne znaczenie z punktu widzenia logistyki zakładania nowych plantacji miskanta. Należy mieć na uwadze konieczność zorganizowania odpowiedniego transportu kłączy lub sadzonek otrzymanych z kultur "in vitro" z miejsca ich pozyskania (np. laboratorium) do plantatora. Wiąże się to nierozerwalnie z terminowością dostaw materiału roślinnego do producentów biomasy.

Koszt założenia plantacji miskanta olbrzymiego kształtuje powyżej poziomu kosztów plantacji wierzby, gdyż wyższa jest obecnie cena sadzonek miskanta i to mimo mniejszej obsady roślin na 1 ha niż w przypadku wierzby. Optymalny termin zbioru miskanta przypada na luty lub marzec, co jest uwarunkowane niską zawartością wody w roślinach. Ułatwia to mechanizację zbioru oraz przechowywanie zebranego materiału. Pod względem wysokości plonu biomasy, wahającego się w zależności od żyzności gleby w granicach 6-30 ton suchej masy z ha, zdecydowanie przewyższa wszystkie spotykane w Europie gatunki traw. Już w pierwszym roku uprawy można uzyskać do 8 ton suchej masy z ha. W trzecim roku miskant olbrzymi osiąga w warunkach intensywnej uprawy najwyższe plony nawet powyżej 30 t suchej masy z hektara. Plonowanie na tak wysokim poziomie utrzymuje się najczęściej do 8-9 lat prowadzenia plantacji, zaś później systematycznie spada. Maksymalny czas komercyjnego wykorzystania plantacji może wynosić od 10 do 12 lat. W siedliskach naturalnych w krajach swego pochodzenia, trawa ta utrzymuje się przez 25 lat w jednym miejscu. W warunkach Europy Środkowej okres użytkowania plantacji miskanta ocenia się na 15 lat. Wartość kaloryczna miskanta wynosi około 19,25 MJ/kg s.m. Biomasa miskanta traktowana jest przede wszystkim, jako odnawialny surowiec energetyczny (zrębki, pelety, brykiety), ale ze względu na wysoką zawartość celulozy i ligniny stanowi również cenny materiał wykorzystywany (głównie w Niemczech) do produkcji materiałów budowlanych, w przemyśle celulozowo-papierniczym i w rolnictwie (doniczki i palety).

Miscanthus floridulus, syn. M. japonicus, nazywany u nas najczęściej trawą bambusową. Rozpowszechniona jest odmiana 'Giganteus', której nazwa w pełni oddaje jej charakter. Dorasta u nas na dobrym stanowisku do 3,5 metra wysokości. Liście o szerokości do 4-5 cm i długości do 1 m ułożone są na łodydze co 20-30 cm i są łukowato wygięte, a przez środek liścia przebiega jasny kremowo-biały pasek. W naszych warunkach bardzo rzadko kwitnie. Doskonały do pojedynczych wysadzeń na dużym trawniku. Wysadzony w większej kępie spełniać może w ogródku rolę ściany osłonowej, tła dla średnio wysokich bylin i krzewów. Doskonały na osłony pryzmy kompostowej. Jego grube łodygi (do 2,5 cm średnicy) są wręcz idealnymi tyczkami do kwiatów w ogrodzie. Dojrzałe łodygi (kolor słomkowy) ścinamy przed przymrozkami, wiążemy w pęczek i możliwie szybko suszymy w temp. powyżej 200C. Łodygi są wtedy sztywne i wytrzymują w ogródku dwa sezony. Niedojrzałe zielono-słomkowe łodygi po wysuszeniu łamią się. Ścinając łodygi jesienią pozbawiamy się ich naturalnej zalety w zimie, kiedy oszronione liście wzbogacają uroki zimowego ogródka.

Rozsadzamy tylko na wiosnę. Do rozsadzania potrzeba ostrej siekiery. Roślina rozrasta się szybko i stosunkowo agresywnie. Jeżeli nie zapewnimy swobodnego rozrastania, to kępa po kilku latach przegęszcza się i łysieje od środka. Wymaga dwukrotnego nawożenia. Z chwilą ruszenia wegetacji nawożę rozpuszczonym w wodzie siarczanem potasu w ilości 1,5 łyżeczki/10 l/m2 i drugi raz na początku lipca wieloskładnikowym nawozem rozpuszczonym w wodzie w ilości 30g/10 l/m2. Przenawożenie azotem powoduje niedojrzewanie łodyg i ich łamanie w czasie jesienno-zimowych wiatrów. Na wiosnę suche pędy wycinamy przy samej ziemi.

Ten miskant rozmnaża się tylko przez podział. Rośnie na każdej glebie. Z chwilą rozpoczęcia wegetacji należy zapewnić stale wilgotną ziemię, natomiast zimą nadmiar wilgoci jest szkodliwy. Roślina posadzona na zbyt wilgotnym miejscu często znacznie przemarza przy silnych mrozach w bezśnieżne zimy.

Miscanthus sinensis - miskant chiński. Jest najliczniejszą, bo posiadającą już prawie 50 odmian, grupą. Mimo, że bardzo trudno je zdobyć, są jednak warte kłopotliwych i żmudnych poszukiwań za granicą, bo hodowcy poprawiają paletę ich barw rozciągającą się od srebrzystobiałej poprzez delikatne szarzyzny z różem aż do silnej karminowej poświaty wiech. Terminy kwitnienia przypadają od połowy sierpnia aż do końca października. W naszych warunkach należy raczej zrezygnować z odmian późno kwitnących, bo rzadko doczekamy się ich obfitego kwitnienia. Jeżeli miejsce wysadzenia jest osłonięte i ciepłe, to pierwsze 2-3 stopniowe przymrozki nie niszczą nierozwiniętych jeszcze kwiatostanów. Ścięte i przyniesione do wazonu w mieszkaniu rozwiną się i będą jeszcze wartościowym materiałem do suchych bukietów.

Rośliny nie potrzebują ściśle określonych warunków glebowych. Rosną bez problemów w każdej żyznej i przepuszczalnej glebie umiarkowanie wilgotnej, zimą suchej i w pełnym słońcu, nie lubią częstego przesadzania, jednak na stanowiskach zimą zamokrzonych lub na glebach gliniastych kępa od środka często łysieje i czasem trzeba ja już po 3-4 latach ratować przez rozsadzenie na wiosnę. Z własnego doświadczenia wiem, że nie jest to konieczne dla wszystkich odmian. Odmiana 'Rotsilber' wysadzona pod koniec września w formie pojedynczych pędów o słabych korzeniach i bez bryły ziemi, wytworzyła jeszcze do końca października zaczątki przyszłorocznych pędów, które w następnym roku obficie kwitły. Próby z odmianą 'Silberfeder' zakończyły się jednak niepowodzeniem.

Rośliny mogą rosnąć na podwyższonym brzegu nad wodą. Do rozrostu w silną kępę obficie kwitnącą potrzebują 3 lat. Wśród odmian występują barwne ulistnienia jak białe paski przez środek liścia, żółte obrzeża, poprzeczne żółte pasy.

Nawożę je dwukrotnie, po ukazaniu się czubków łodyg nad ziemią nawozem wieloskładnikowym w ilości 20g/10 l wody/m2 oraz na początku lipca siarczanem potasu w ilości 1 łyżeczka/10 l wody/m2.

Odmiany:
'Kleine Fontane' - wys. 100-120 cm, różowo-srebrzysta, wąskie trawiaste liście, kwitnie obficie od połowy VIII-X, silnie się rozrasta,
'Rotsilber' - wys. 150-180 cm, delikatnie karminowo-srebrzysta, obficie kwitnie, wiechy 20-25 cm, silnie się rozrasta,
'Silberfeder' - wys. 150-180 cm, kwitnie od końca września do końca października, srebrzystobiała, słabo się rozrasta, wiechy do 30 cm,
'Condensatus' - wys. 180-200 cm, fioletowo-brązowa, kwitnie IX-X, stopki trwale pofalowane, liście szerokie,
'Sommerfeder' - wys. 150 cm, biała, kwitnie od VIII-X,
'Graziella' - wys. 180 cm, biało-srebrzysta, obficie i pewnie kwitnie,
'Grose Fontane' - wys. 200-220 cm, czerwono-srebrzysta, kwitnie IX-X, szerokie jasnozielone liście,
'Zebrinus' - wys. Do 160 cm, kwitnie X, kremowa, jasnozielone liście z poprzecznymi żółtymi pasami, na łodydze są łukowato wygięte,
'Variegatus' - wys. 150 cm, brązowo-srebrzysta, kwitnie koniec X, jasnozielone liście z białymi podłużnymi pasami,
'Stictus' - wys. 150 cm, brązowawa, kwitnie koniec X, liście w poprzeczne żółte pasy jak odmiana 'Zebrinus', od której odróżnia się sztywnymi wzniesionymi liśćmi i większą odpornością na przemarznięcie.

W celu zabezpieczenia przed przemarznięciem, po pierwszych przymrozkach nakrywamy obrzeża kęp 15 cm warstwa liści o szerokości 0,5 m. wiechy miskantów chińskich mają w fazie wzrostu aż do zapylenia kształt zwisającego końskiego ogona. Są bezcennym materiałem do suchych bukietów. Zrywane w różnych fazach rozwoju przybierają różne kształty i mają różną intensywność zabarwienia. Najczęściej najbardziej intensywna barwa jest na początku kwitnienia, później w miarę przekwitania w różnym stopniu szarzeje i brązowieje. Można wyróżnić 4 fazy kwitnienia, w okresie których do cięcia uzyskać możemy zróżnicowane kształty wiech.

1. Po wyjściu wiechy z liści, kiedy nie jest w pełni wyrośnięta otrzymamy kształt wzniesiony. Taki kształt maja również zerwane po pierwszych przymrozkach niedorozwinięte i niewyrośnięte spośród liści wiechy.
2. Po rozrośnięciu się wiechy, kiedy włoski okwiatów nie SA jeszcze otwarte ma ona kształt zwisającego końskiego ogona.
3. Po rozrośnięciu się wiechy, kiedy włoski okwiatów SA rozchylone, wiechy stają się puszyste i szersze.
4. Po rozrośnięciu się wiechy i zapyleniu kwiatów, kiedy odstępy pomiędzy stopkami zwiększają się, a stopki zwichrują.

Przy ścinaniu należy pamiętać, że w czasie zasuszania kwiaty jeszcze się rozwijają.

Miscanthus sacchariflorus - miskant cukrowy. W wysadzeniach może być namiastką trawy pampasowej. Gatunek osiągający wysokość 100-250 cm. Jego srebrzystobiałe sztywne wiechy wypełnione rdzeniem o długości do 30 cm skierowane są w każdej fazie kwitnienia do góry tak jak trawa pampasowa. Wiechy są jednak w porównaniu z nią o wiele rzadsze, utrzymując długo ścieśniony kształt. Liście 3 cm szerokie z białym nerwem środkowym.




















Fot. Miskant cukrowy - Miscanthus sacchariflorus

W Polsce z 1 ha uzyskuje się od 5 do 20 ton suchej masy. Rozstaw wysadzania sadzonek to 0,5x1m.
Lubi gleby lekkie, zasobne w składniki pokarmowe, o umiarkowanej wilgotności, chociaż toleruje także stanowiska suche, pozbawione kompleksu sorpcyjnego. Podobnie jak miskant olbrzymi, należy do traw wieloletnich, charakteryzujących się silnym systemem korzeniowym. Posiada zdolność do intensywnego pobierania z gleb metali ciężkich jest także wykorzystywany jako roślina przeciwerozyjna. Pozytywnie reaguje na nawożenie azotem. Uprawiany przez wiele lat na jednym miejscu nie wymaga większej pielęgnacji. W klimacie Europy Środkowej gatunek nie wytwarza nasion, dlatego jest rozmnażany tylko wegetatywnie. Zbiór i wykorzystanie biomasy podobnie, jak miskanta olbrzymiego. Daje się łatwo rozmnażać przez podział rozłogów.

Źródło:
encyklopedia Wikipedia
http://horticulture.coafes.umn.edu/miscanthus/identification.html
http://www.eeob.iastate.edu/research/iowagrasses/speciespages/MiscaSacch/MiscaSacch.html
http://rkmk.cyberdusk.pl/artykuly/trawy.html
http://miskant.pl
http://www.bical.net/miscanthus.htm
http://www.bni.com.pl
http://www.miscanthus.de/index.htm
http://www.cieplej.pl/Ekologia_OZE/1143277381.shtml
 
strona główna | polityka prywatności | nota prawna | partnerzy | kontakt | mapa serwisu | REKLAMA
Projekty HVAC | turbiny wiatrowe | Forum OZE
Copyright © Agroenergetyka.pl | design: Projekty internetowe