Agroenergetyka.pl

Energetyka, OZE w sieci: GoldenLine - Energetyka
Blog energetyczno - paliwowy
 
 
strona główna  Zarejestruj się  Ogłoszenia  Forum  Kontakt z Redakcją 


Artykuły
ROŚLINY I ZIARNO
 

Topinambur - roślina o wielokierunkowym wykorzystaniu

Data: 2008-05-24
Autorem ninijeszzej publikacji jest dr inż. Tomasz Jan Piskier z Politechniki Koszalińskiej. Publikacja ukazała się w numerze 8/2006/ Czysta Energia na stronie 15.

Topinambur - słonecznik bulwiasty (Helianthus tuberosus). Może być wykorzystywany jako słoma do bezpośredniego spalania, poddawany fermentacji alkoholowej lub przerabiany na biogaz (tab. 1). Mniejsza produktywność bioetanolu z topinamburu w porównaniu do ziemniaków i buraków może jednak zostać zrekompensowana przez niższe nakłady ponoszone na jego produkcję, jest to bowiem roślina wieloletnia, więc koszt założenia plantacji jest ponoszony raz na kilkanaście lat.

Tab. 1. Produktywność bioetanolu z roślin okopowych

Publikacje dotyczące topinamburu mają charakter wycinkowy, a zawarte w nich dane dotyczą głównie agrotechniki i wykorzystania paszowego roślin lub konsumpcyjnego bulw. Wykorzystanie energetyczne najczęściej sprowadzane jest do stwierdzenia - "roślina ta odznacza się dużym potencjałem energetycznym". Taki stan rzeczy skłania do przeprowadzenia ścisłego doświadczenia polowego dotyczącego możliwości uprawy topinamburu z przeznaczeniem na opał.

Zastosowana agrotechnika
Badania przeprowadzono na glebie średniozwięzłej o składzie granulometrycznym piasku gliniastego mocnego klasy VIa w stanowisku po ośmioletnim odłogu. Uprawa gleby ograniczyła się do wiosennej orki średniej (20 cm), po której zastosowano nawożenie mineralne w ilości N - 152 kg/ha, P2O5 - 155 kg/ha i K2O - 26,5 kg/ha. Optymalna dawka nawożenia potasowego wynosi ok. 120 - 160 kg/ha, została ona jednak ograniczona koniecznością zachowania równowagi w stosunku do rodzajów nawożenia organicznego użytego w innych wariantach doświadczenia. W celu wymieszania nawozów z glebą zastosowano glebogryzarkę, a następnie - 20 kwietnia 2005 r. - wysadzono topinambur w rozstawie 75/40 cm. W momencie, kiedy rośliny osiągnęły ok. 50 cm wysokości, zastosowano pielnik w celu likwidacji chwastów. W późniejszym okresie topinambur skutecznie zdominował chwasty i powtórne pielenie nie było konieczne. Na plantacji wystąpiły jedynie sporadyczne przypadki zgnilizny twardzikowej, zrezygnowano więc ze stosowania pestycydów.

Wyniki badań
Plony roślin uzyskane na poletkach doświadczalnych wyraźnie różniły się między sobą (tab. 2). W celu zobrazowania różnic plon przeliczono na powierzchnię 1 ha.
Literatura krajowa nie podaje wartości opałowej słomy z topinamburu, a dostępne wielkości mają charakter przybliżony. Oznaczenia przeprowadzone w Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu wykazały, iż wartość opałowa wynosi 15,93 MJ/kg, a ciepło spalania 17,19 MJ/kg słomy o wilgotności 10%.
Produkcja biogazu została wyliczona w oparciu o uzyskany plon biomasy i szacunkową wydajność produkcji biogazu podawaną w literaturze. Uzyskane wyniki dotyczące produkcji biogazu mogą być jednak traktowane jedynie jako wielkości przybliżone.

Tab. 2. Plonowanie klonów topinamburu nawożonych mineralnie

* wartość opałowa wynosi 15,93 MJ/kg, oznaczona przez Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu - badania własne
** produkcja biogazu wynosi 480-590 m3/t biomasy (przyjęto 535)1

Podsumowując, należy zwrócić uwagę, że dane zawarte w tab. 2 dotyczą roślin uprawianych z nasadzenia wiosennego, które nie osiągnęły jeszcze pełni swoich możliwości plonotwórczych. Nawożono je zbyt niskimi dawkami potasu, co mogło mieć wpływ na wielkość uzyskanych plonów. Sugeruje to konieczność dalszych badań w tym zakresie.
Ciekawie przedstawia się również opłacalność energetyczna i ekonomiczna produkcji topinamburu, wyrażona np. kosztem produkcji 1 GJ energii lub efektywnością energetyczną.
W świetle przedstawionych wyników badań własnych oraz innych autorów można stwierdzić, iż topinambur uprawiany współcześnie nie jest już tylko rośliną pastewną, ale zyskuje coraz większe znaczenie jako roślina energetyczna o wielokierunkowym wykorzystaniu.

Źródła:
Kowalczyk-Juśko A.: Topinambur - roślina energetyczna. Instytut Nauk Rolniczych. Zamość.
Góral S.: Słonecznik bulwiasty - Topinambur, uprawa i użytkowanie. IHiAR. Radzików 1999.
Kościuk B., Kowalczyk-Juśko A., Kościuk K.: Topinambur dobry na wszystko. "Energetyka" 1(3)/2003.
 
strona główna | polityka prywatności | nota prawna | partnerzy | kontakt | mapa serwisu | REKLAMA
Projekty HVAC | turbiny wiatrowe | Forum OZE
Copyright © Agroenergetyka.pl | design: Projekty internetowe