Agroenergetyka.pl

Energetyka, OZE w sieci: GoldenLine - Energetyka
Blog energetyczno - paliwowy
 
 
strona główna  Zarejestruj się  Ogłoszenia  Forum  Kontakt z Redakcją 


Artykuły
ENERGIA WODNA
 

Prof. inż. Alfons Hoffmann

Data: 2007-08-10
Alfons Hoffmann urodził się 12 XI 1885 r. w Grudziądzu w rodzinie tłumacza i sekretarza tamtejszego sądu powiatowego Jana i Anny z domu Kruza. Pamiętać trzeba, że Grudziądz należał wówczas obok Gdańska i Elbląga do największych a zarazem najbardziej zgermanizowanych miast pomorskich, w którym mimo to rozwijało się życie polskie, a z czasem powstał szczególny ośrodek polskiego ruchu narodowego związany z koncernem wydawniczym "Gazety Grudziądzkiej" Wiktora Kulerskiego, oddziaływujący daleko poza granice zaboru pruskiego. Polskiej społeczności Grudziądza przewodził m.in. mecenas Stefan Łaszewski, a rodzina Hoffmannów wyróżniała się gorącym patriotyzmem, wyrażającym się w umiłowaniu słowa i pieśni polskiej. Ród Hoffmannów wywodzi się z okolic Czerska. Wydał wielu zasłużonych dla Pomorza Polaków: ks. Stanisława Hoffmanna - posła na Sejm RP i działacza oświatowego, Jana Hoff­manna - organizatora szkolnictwa polskiego w powiecie Chojnickim w latach 1918 - 20, długoletniego in­spektora oświaty w Brusach, Bolesława Domańskiego - współorganizatora i prezesa Związku Polaków w Niemczech, Bogumiła Hoffmanna ­nauczyciela historii w Chojnickim gimnazjum, dyrektora gimnazjum w Nowym Mieście Lubawskim.

Młody Alfons ukończył gimna­zjum klasyczne w Grudziądzu. Na­stępnie odbyt studia na Wydziale Elektrotechnicznym Politechniki Gdańskiej. Ukończył je w 1911 r. Za temat pracy dyplomowej obrał pro­jekt elektryfikacji Sopotu. Już wów­czas marzyć o zelektryfikowaniu Po­morza. Do 1919 r. pracował jako in­żynier w niemieckich zakładach elek­trotechnicznych. Wyniósł z tych pierwszych doświadczeń zawodo­wych przekonanie o ważności badań laboratoryjnych i kontroli jakości pro­dukcji. W latach 1914 - 16 byt kierownikiem elektrowni miejskiej w Koronowie. Przez cały czas działał w polskich organizacjach niepodległościowych - Organizacji Wojskowej Pomorza i Towarzystwie Gimnastycz­nym "Sokół". W czasie pobytu w Ber­linie wykładał elektrotechnikę, mate­matykę i fizykę w Polskim Towarzy­stwie Przemysłowym, organizował kursy zawodowe w robotniczych ko­tach samokształceniowych Stowa­rzyszenia Metalowców Polskich. Sporo czasu i energii poświęcił rów­nież na działalność w towarzystwach śpiewaczych; zainicjował m.in. po­wstanie Pomorskiego Związku Kół Śpiewaczych. Kiedy kierował elek­trownią parową w Koronowie, opiekował się miejscowym chórem ko­ścielnym. Dla jego członków organizował wycieczki nad Brdę, chór kon­certował np. dla flisaków. Fotografie wykonane wówczas przez Hoffman­na stanowią cenne źródło wiedzy et­nograficznej. Po powrocie Pomorza do Polski organizował polską admi­nistrację. Jako członek Komisji Gra­nicznej między Polską a Wolnym Mia­stem Gdańskiem przyczynie się np. do przyłączenia do Polski Łapina. Z jego inicjatywy i przy aktywnym udziale powstał też pod patronatem Podkomisariatu Naczelnej Rady Lu­dowej skorowidz polskich nazw wszystkich miejscowości Pomorza.

W 1920 r. przejąć z rąk niemieckich - na polecenie Ministerstwa Przemysłu - kierownictwo techniczne budo­wy elektrowni wodnej w Gródku. Ziściło się jego marzenie o możliwości wykorzystania swych zdolności i do­świadczenia inżynierskiego dla niepodległej Polski. Pomimo ogromu zadań inwestycyjnych i trudności fi­nansowych, dzięki swemu ogromne­mu zaangażowaniu i talentowi orga­nizacyjnemu, doprowadził do uru­chomienia elektrowni w początkach 1923 r. Rok wcześniej opracował kompleksowy projekt elektryfikacji Pomorza. Obejmował on 18 elek­trowni wodnych i 5 cieplnych połączonych liniami o napięciu 60 kV W marcu 1924 r. z jego inicjatywy, dzię­ki poparciu Starosty Krajowego Po­morskiego dr Józefa Wybickiego, powstało przedsiębiorstwo elektryfika­cyjne pn. Pomorska Elektrownia Kra­jowa "Gródek" S.A. Hoffmann objął stanowisko dyrektora naczelnego. Pełnił też funkcję konsultanta tech­nicznego Związku Elektryfikacyjnego Chełmno - Świecie - Toruń. Z tego względu nadzorował prace związa­ne z przekroczeniem w Morsku k. Świecia przez linię 15 kV (w gabary­cie 60 kV) Gródek - Chełmno Wisty za pomocą dwóch 54 m masztów o rozpiętości przęsła 612 m. Było to pierwsze tego typu przedsięwzięcie w Polsce. Dzięki staraniom Hoffman­na PEK "Gródek" otrzymała konce­sję rządową na zaopatrywanie w energię Gdyni i gdyńskiego portu. Zmusiło to Spółkę do budowy kolej­nej elektrowni. Wybudowano ją w Żurze w rekordowym tempie 16 mie­sięcy. Hoffmann nadzorował jej bu­dowę, byt też współprojektantem siłowni. Zastosowano w niej szereg no­woczesnych rozwiązań np. po raz pierwszy w Polsce turbiny Kaplana oraz rozdzielnię napowietrzną 60 kV. W systemie energetycznym "Gród­ka" pełniła rolę szczytową i regula­cyjną. Aby zapewnić bezawaryjność linii Żur - Gdynia, utworzył Hoffmann pogotowie sieciowe, którego zada­niem była szybka lokalizacja awarii i jej usunięcie. W 1933 r. na jego pole­cenie inż. Stanisław Skrzetuski opracował system naprawy linii 60 kV pod napięciem, co było osiągnięciem w skali europejskiej. Popularyzował uroki przyrodniczo-turystyczne Bo­rów Tucholskich, organizując wy­cieczki i zjazdy m.in. dla gości ze Sto­warzyszenia Elektryków Polskich i Związku Elektrowni Polskich, a tak­że dla harcerzy z Pomorskiej Chorą­gwi Harcerstwa. Patronował też działalności Klubu Kajakowego "Wda", działającego przy Elektrowni Żur.

Dużą wagę przywiązywał do ochrony środowiska. Projektował np. niektóre urządzenia wylęgarni ryb w Gródku - jednej z najwięk­szych i najnowocześniejszych na Pomorzu. Umożliwił również dr Włodzimierzowi Kulmatyckiemu ­kierownikowi Pracowni Rybackiej Oddziału Bydgoskiego Państwowe­go Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego i doradcy PEK "Gródek" ds. zarybiania wyjazd do Szwecji, Niemiec i Austrii w celu po­znania metod i urządzeń zabezpie­czających dopływ ryb do turbin i za­gadnień związanych z zarybianiem energetycznych zbiorników wod­nych.

Dynamiczny rozwój Gdyni oraz systematyczna elektryfikacja Pomo­rza spowodowały szybki wzrost za­potrzebowania na energię. Skłoniło to Hoffmanna do zainicjowania bu­dowy kolejnej elektrowni - tym razem parowej. Zbudowano ją w Gdyni w rekordowym czasie - od lipca 1935 do listopada 1936 r. Lokalizacja zwią­zana była z chęcią zapewnienia mia­stu bezawaryjnych dostaw energii. Projekt elektrowni powstał w biurach projektowo-konstrukcyjnych "Gród­ka". Zastosowano wiele nowocze­snych rozwiązań m.in. kotły z ekra­nami Beileya, generator na napięcie 15,75 kV, wykorzystano też do chłodzenia kondensatora turbinowego wodę morską. W 1939 r. system sie­ciowy "Gródka" sięgał od wybrzeża morskiego aż po Aleksandrów Ku­jawski i Ciechocinek. Stał się zaląż­kiem późniejszego Krajowego Sys­temu Elektroenergetycznego.

W 1938 r. Alfons Hoffmann objął funkcję dyrektora naczelnego Śląskich Zakładów Elektrycznych "Ślą­zel". Za najważniejszy cel swojej działalności obrał stworzenie silnego górnośląskiego systemu energetycz­nego oraz rozbudowę największej w Polsce chorzowskiej elektrowni pa­rowej. W maju 1939 r. opracował Tezy o elektryfikacji Pomorza, w których postulował przygotowanie pomor­skiej energetyki do przyszłej wojny m.in. przez dalszą szybką rozbudo­wę elektrowni wodnych, by unieza­leżnić Pomorze od dowozu węgla i ropy oraz takie połączenie wszyst­kich miast sieciami energetycznymi z hydroelektrowniami, które zapewniałoby ciągłość dostaw energii.

W czasie okupacji byt przez hitle­rowców poszukiwany listami gończy­mi. Działał wówczas w ruchu oporu - wraz z kolegami ze Stowarzysze­nia Elektryków Polskich i Związku Elektrowni Polskich opracował dla Delegatury Rządu na Kraj m.in. plan elektryfikacji Polski do roku 1956. Projekt ten został wykorzystany po wojnie przez Centralny Zarząd Ener­getyki w Warszawie. Po wybuchu Powstania Warszawskiego wywiezio­no go na roboty przymusowe do Szczytnej koło Kłodzka. Po zakoń­czeniu wojny powrócił na Pomorze i przystąpił do odbudowy ze zniszczeń wojennych i uruchamiania elektrowni wodnych m.in. na Raduni, a na­stępnie kierował odbudową hydro­elektrowni w Dychowie na Bobrze.

Pod koniec lat czterdziestych od­sunięto go ze względów politycznych od prac o strategicznym znaczeniu dla rozwoju elektroenergetycznego Polski. Tylko w niewielkim stopniu wy­korzystano jego fachowe umiejętno­ści i zdolności organizacyjne. Od koń­ca 1949 r. pracował w Zakładzie Elek­troenergetyki Politechniki Gdańskiej. Prowadził wykłady na temat grzejnic­twa elektrycznego, projektowania sieci elektrycznych i elektrowni wod­nych. Byt również ekspertem tech­nicznym Zjednoczenia Energetyczne­go Okręgu Bydgosko-Toruńskiego d/s budowy elektrowni wodnej w Ko­ronowie. Z inicjatywą zbudowania stopnia wodnego Koronowo wystąpił już w końcu lat dwudziestych. Jako dyrektor "Gródka" zlecił opracowanie projektu prof. Karolowi Pomianow­skiemu z Politechniki Warszawskiej.

Kryzys ekonomiczny z początku lat 30 uniemożliwia realizację tych ambitnych planów. Wrócono do niego w 1946 r Wówczas prof. Pomia­nowski opracował część wodno-bu­dowlaną, a inż. Hoffmann elektrome­chaniczną. Temu drugiemu projekto­wi odpowiada w przybliżeniu wyko­nanie stopnia. Zmiana polegała m.in. na odstąpieniu od propozycji obni­żenia dna kanału odpływowego w Koronowie o 3 m i powiększenia przez to spadu do 30 m brutto. Z tego powodu konieczna stała się budowa stopnia wodnego i elektrowni w Tryszczynie, by poprawić ekonomicz­ność koronowskiej hydroelektrowni. W latach 1953-54 opracował Hoff­mann na zlecenie Komitetu Gospo­darki Wodnej PAN kataster 24 rzek północnej i zachodniej Polski. Mimo iż w 1955 r. zakończył pracę dydak­tyczną na Politechnice Gdańskiej, nadal zajmował się studiami nauko­wymi. Powołany na członka Komitetu Gospodarki Wodnej PAN prowadził ­jako generalny projektant w Biurze Studiów Gospodarki Wodnej - prace z zakresu energetyki wodnej, później pełnił funkcję kierownika Zakładu Budownictwa Wodnego przy Instytu­cie PAN. Został też członkiem Komi­tetu Elektryfikacji Polski. Po ciężkiej chorobie przeszedł na emeryturę. Duże zasługi położył dla rozwoju Sto­warzyszenia Elektryków Polskich oraz Związku Elektrowni Polskich; pełnił m.in. funkcje prezesa Zarządu Głównego obu tych organizacji. Prof. Al­fons Hoffmann zmarł 30 grudnia 1963 r. w Gdańsku. Pochowano go na cmentarzu Centralnym Srebrzy­sko w Gdańsku-Wrzeszczu.
 
strona główna | polityka prywatności | nota prawna | partnerzy | kontakt | mapa serwisu | REKLAMA
Projekty HVAC | turbiny wiatrowe | Forum OZE
Copyright © Agroenergetyka.pl | design: Projekty internetowe