W tradycyjnych kotłach czynnik grzewczy (woda lub niezamarzający płyn) w instalacji przejmuje w wymienniku ciepła energię od spalin, które dzięki przejściu przez wymiennik schładzane są do określonej temperatury (np. 115 - 130 st. C). To, przekazywane czynnikowi grzewczemu, ciepło nazywane jest w termodynamice ciepłem tzw. 'jawnym'. Jednak spaliny zawierają także ciepło tak zwane 'utajone' lub inaczej ciepło 'kondensacji' - jest to pewna ilość energii cieplnej zawarta w parze wodnej, powstającej w czasie spalania gazu lub lekkiego oleju opałowego (produkt spalania wodoru). Niestety w kotłach konwencjonalnych ciepło 'kondensacji' zawarte w parze wodnej uchodzi wraz ze spalinami do komina - kotły kondensacyjne są w stanie je wykorzystać. Możliwość ta jest jednak ściśle związane z budową wymiennika ciepła, którego powierzchnia wymiany jest znacznie większa od wymienników w zwykłych kotłach - dzięki temu w wymienniku ciepła po przejęciu ciepła 'jawnego' od spalin, ma miejsce dalsze ich schładzanie - do temperatury niższej, niż temperatura kondensacji pary wodnej (tak zwana temperatura rosy). W czasie procesu skraplania pary wodnej uwalniane jest ciepło 'kondensacji' i przekazywane czynnikowi grzewczemu w wymienniku kotła.
Jak możliwa jest sprawność ponad 100%?
Znormalizowana sprawność kotła kondensacyjnego wynosi pomiędzy 108, a 110%.
ponieważ w praktyce nie jest możliwe uzyskanie ilości energii większej, niż dostarczona należy wyjaśnić, iż nie jest to żaden cud, a wartość ta wynika z założeń normy badania sprawności kotłów. Otóż norma ta nie przewiduje możliwości odzysku ciepła zawartego w parze wodnej bez szkody dla kotła - gdy była ustalana - ze względu na stosowane w tradycyjnych kotłach materiały - para wodna musiała być bez skroplenia odprowadzona do komina. Wobec tego jako wartość odniesienia (100%) przyjęto energię cieplną zawartą w spalinach tzw. 'suchych' i w stosunku do niej określano sprawność urządzenia. Ponieważ norma nie uległa zmianie, a od kilkunastu lat na rynku kotły tzw. kondensacyjne pozwalają na skraplanie i odzysk ciepła zawartego w parze, to też do energii wyjściowej dochodzi energia dodatkowa uzyskana właśnie na drodze tzw. wykroplenia.
Czy warto w nią zainwestować?
Ponieważ technika kondensacji polega na pełnym wykorzystaniu energii zawartej w paliwie - zdecydowanie tak! Dzięki nowoczesnym kotłom kondensacyjnym, w porównaniu do tradycyjnych kotłów gazowych i olejowych możemy zaoszczędzić nawet do 30% energii, a tym samym kosztów ogrzewania - po prostu kotły kondensacyjne wykorzystują ciepło spalin, które w tradycyjnych kotłach wylatuje przez komin.
