Wartość opałowa jest to ilość ciepła wydzielana przy spalaniu jednostki masy lub jednostki objętości paliwa przy jego całkowitym i zupełnym spalaniu, przy założeniu, że para wodna zawarta w spalinach nie ulega skropleniu, pomimo że spaliny osiągną temperaturę początkową paliwa [3].
Wartość opałowa drewna jest dlatego tym wyższa, im więcej żywic i ligniny ono zawiera. Drewno iglaste zawiera więcej żywic i ligniny niż drewno liściaste ze średnią 4,4 kWh/kg, posiada wyższą wartość opałową od drewna liściastego ze średnią 4,2 kWh/kg drewna.
Ze względu na wyższą gęstość drewna liściastego wartość grzewcza na metr przestrzenny objętości jest z 2100 kWh/mp wyraźnie wyższa od drzew iglastych ze średnio 1600 kWh/mp.
Rozpiętość pomiędzy poszczególnymi gatunkami drzew liściastych, iglastych jest duża [1].
Tabela 1. Wartości opałowe wysuszonej na powietrzu grubizny w kWh/mp (zaokrąglone do 100) względnie w kWh/kg poszczególnych gatunków (przy wilgotności 15 do 18% masy suchej) [1]
Gatunek drewna
Wartość opałowa grubizny
Gatunek drewna
Wartość opałowa grubizny
kWh/mp
kWh/kg
kWh/mp
kWh/kg
grab
2200
4,2
wierzba
1400
4,1
buk czerwony
2100
4,2
topola
1400
4,2
dąb
2100
4,2
drzewa liściaste średnio
2100
4,2
jesion
2100
4,2
daglezja
1700
4,4
robinia
2100
4,1
sosna
1700
4,4
brzoza
1900
4,3
modrzew
1700
4,4
wiąz
1900
4,1
świerk
1600
4,4
klon
1900
4,1
jodła
1500
4,4
olcha
1500
4,1
drzewa iglaste średnio
1600
4,4
drewno opałowe średnio
1800
4,3
Rysunek 1. Zależność dolnej wartości opałowej od wilgotności drewna, w odniesieniu do wagi drewna całkowicie suchego i do wagi drewna wilgotnego [1]
Również wielkość kawałków drewna ma wpływ na wartość opałową na jednostkę objętości.
Tabela 2. Wartości opałowe na metr sześcienny objętości magazynowej wysuszonego na powietrzu drewna (zaokrąglone do 100kWh) [1]
Wartość opałowa na metr sześcienny objętości magazynowej Wielkość kawałków
drewno liściaste (buk/dąb) [kWh/mp]
drewno iglaste [kWh/mp]
polana i okrąglaki o średnicy pow. 14 cm
2200
1700
kije i okrąglaki o średnicy 7- 10 cm
1800
1400
gałęzie (4- 7 cm w pęczkach)
1300
1100
pocięte na krótkie kawałki, rozszczepione,nie ułożone drewno (w workach)
1200
1000
wióry z drewna
1000
800
Można w tym miejscu wnioskować, że zamiłowanie do drewna liściastego jako opału wywodzi się z wyższej wartości opałowej na jednostkę objętości [1].
Wartość opałowa drewna mokrego w stosunku do drewna suchego przedstawiono poniżej.
Tabela 3. Wartości energetyczne różnych rodzajów drewna [1]
Wartość opałowa drewna [GJ/m 3 ]
Wilgotność [%]
buk, dąb
brzoza
wierzba
modrzew
sosna, olcha
świerk
0
10,83
9,69
6,65
8,74
7,98
7,60
15
10,59
9,47
6,50
8,55
7,80
7,43
20
10,49
9,38
6,44
8,46
7,73
7,36
25
10,37
9,28
6,37
8,37
7,64
7,28
30
10,24
9,17
6,29
8,27
7,55
7,19
35
10,09
9,03
6,20
8,15
7,44
7,08
40
9,92
9,87
6,09
8,00
7,31
6,96
45
9,71
8,69
5,96
7,84
7,16
6,81
50
9,46
8,47
5,81
7,64
6,97
6,64
55
9,16
8,19
5,62
7,39
6,75
6,43
60
8,78
7,85
5,39
7,08
6,47
6,16
W metrze przestrzennym (mp) drewna znajdują się pomiędzy kawałkami drewna mniejsze lub większe puste przestrzenie, dlatego 1m przestrzenny odpowiada tylko 0,7m sześciennego masywnego drewna (bez kory) [1].
Drewno w liczbach
1mp drewna = ok. 170 litrów oleju opałowego
1 kg drewna suchego = 4,4 kWh
1 mp drewna waży 400 – 500 kg [2]
Rysunek 2. Metr przestrzenny drewna opałowego
Źródło:
[1] Hans – Peter Ebert "Palenie drewnem we wszystkich rodzajach pieców"
Studio Astropsychologii 2003, Białystok, Wydanie I
[2] materiały informacyjne firmy HDG Bavaria "Kotły opalane drewnem"
[3] wikipedia.pl